Know-How Nedir?

Know-how sözlük anlamında pratik bir bilgi ya da yetenek olarak tanımlanmaktadır yani bir şeyin ya da bir işin nasıl yapılacağına ilişkin pratik bilgi anlamına gelir. Tam olarak Türkçe karşılığı bulunmayan bir kavramdır, kelimeyi etimolojik benzer kelime öbekleriyle karşılaştırırsak; “Know-what” (gerçekler), “know-why” (bilim), “know-who” (networking) ya da “know-how” ise bir şeyin nasıl yapılacağına dair teorik bilgi anlamına gelmesi ile özetlenebilir. Aslında genel tanımı bu şekilde olsa da bir kavram olarak Know – how, bir işletmede yapılan işlerin ya da herhangi bir işin en pratik ve gizli olan yolu anlamını da taşır. Bu yol kısa ,öz ve pratik olması sebebiyle önemli bu nedenden ötürü de gizli tutulan bir yoldur.  

Know- how, teknik bir bilgidir; patentler, ticari markalar ve diğer fikri mülkiyet haklarıyla birlikte veya bunlardan ayrı olarak ulusal ve uluslararası ortamlarda mali değeri olan önemli bir kavramdır. Bir firmadan başka bir firmaya kendi başına devredildiği zaman, know-how, bu yapılacak olan yasal sözleşmelerden yani devirden önce ticari sır olarak korunmalı ve yeni sahibine devredilmelidir.

Know-how, endüstri ve ticaret alanlarında lisansını satışa açan bir firmanın profesyonel personelinin elinde birikmiş beceri ve deneyimle birlikte, patentsiz buluşlar, formüller, tasarımlar, çizimler, prosedürler ve yöntemler de olabilen bu sebeple gizli olarak tutulan bilgiler olarak tanımlanabilir. Burada amaç ürünün bir devralana/lisans sahibine devredilmesinde ve kullanımında yardımcı olmak ve ona rekabet avantajı sağlamaktır. Hedef ürünün çalıştırılması, bakımı, kullanımı/uygulaması, satışı veya elden çıkarılması hakkında özel olarak tutulan uzman bilgisi ile daha da desteklenebilir. Teknik bilginin doğasında bulunan mülkiyetin değeri, genel hukukta, özellikle de içtihat hukukunda ticari sırlara sağlanan yasal koruma haklarına sahiptir yani know-how, diğer fikri mülkiyet haklarının bir öncüsü olan "özel fikri mülkiyet" tir. "Ticari sır kanunu", patentler, ticari markalar ve telif hakları için geçerli olan resmi "sözleşmeler" in aksine, ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Örneğin; Fikri mülkiyetin korunması için Paris Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler kuruluşunun altındaki Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO), yaratıcı faaliyetleri teşvik etmek ve bununla birlikte, dünya çapında fikri mülkiyetin korunmasını teşvik etmek için tasarlanmış destekleyici bir kuruluştur.